Ogród na dachu z widokiem na Jezioro Bodeńskie

Pośrodku rozległego kompleksu psychiatrycznego w Reichenau powstała nowa, przestronna klinika gerontopsychiatrii. Na jej dachu stworzony został taras o wymiarach 59m x 89m. Składają się na niego 3 zazielenione dziedzińce o różnej wielkości. Zielony dach został zaprojektowany przez biuro projektowe Huber Staudt Architekten.

Nowy obiekt wpisuje się koncepcyjnie w istniejący kampus, czyli proste, zamknięte budowle pawilonowe. Elewacje charakteryzuje nowoczesność i surowość, dzięki zastosowaniu  tynku cyklinowanego z elementami betonu oraz drewna. Projektanci zadbali o to, by wnętrze kliniki było przytulne i ciepłe. Pacjenci mają do dyspozycji przestronne pokoje z dużymi przeszkleniami, z których widok rozpościera się na otaczającą klinikę zieleń. W dekoracji wnętrz postawiono na naturalność. Zrezygnowano z dużych kontrastów kolorystycznych, które mogłyby źle wpłynąć na koncentrację pacjentów. Natomiast stworzenie naturalnego otoczenia, które jest również odczuwalne w dotyku, pomaga pacjentom – często cierpiącym na problemy z orientacją – odnaleźć się w budynku.

Zielony dach

To, co szczególnie wyróżnia nowy budynek, to umiejscowiony na dachu zielony ogród. Rozprzestrzenia się z niego widok na piękne Jezioro Bodeńskie.  Pacjenci kliniki mogą samodzielnie pielęgnować zieleń i spacerować licznymi ścieżkami. Ogród w kształcie litery U otacza wewnętrzny dziedziniec i stanowi właściwe centrum budynku.

Tak duży obiekt wymagał odpowiedniego projektu oraz dokładnego wykonania. Ze względu na swoją budowę, konstrukcja musiała zostać termiczne oddzielona od reszty budynku, co udało się dzięki wykorzystaniu materiałów termoizolacyjnych  Schöck Isokorb.

Budynek jest zaizolowany po stronie zewnętrznej, a ściany ogrodu dachowego na stropie pierwszego piętra są swobodnie wysunięte. Dlatego też w dolnym punkcie ściany, przy nieodpowiedniej izolacji cieplnej mogłoby dojść do powstania nierzadko katastrofalnych w swoich skutkach mostków termicznych. Jak mówi Peter Böttjer, konstruktor z firmy Leonhardt, Andrä und Partner Beratende Ingenieure VBI AG, tylko zastosowanie odpowiednich materiałów pozwoliło na wykonanie efektywnej termoizolacji: „Chcąc wykonać całą konstrukcję z betonu licowego,  zastosowano łącznik Isokorb firmy Schöck. Alternatywnie projekt można było zrealizować tylko z monolitycznej konstrukcji z warstwą izolacji.” Konstrukcja z betonu licowego została zaprojektowana bez spoin, dlatego zastosowano w niej zbrojenie wymuszone do ograniczenia szerokości rys. Z uwagi na wysuniętą budowę i większe obciążenia wiatrem ścian, połączenie musiało przenosić nie tylko obciążenia pionowe, lecz również wysokie momenty zginające.

Efektywne energetycznie rozwiązanie Schöck Isokorb

Poszczególne typy nośnych elementów termoizolacyjnych Schöck Isokorb zostały dobrane i połączone zgodnie z ich wydajnością oraz właściwościami. W obszarze połączenia konstrukcji zastosowano kombinację różnych typów Schöck Isokorb: AXT i KXT WU.

Typ AXT stanowi efektywne energetycznie i ekonomiczne rozwiązanie w przypadku izolacji attyk i balustrad. Zapewnia on dużą swobodę projektowania i pozwala na zaprojektowanie konstrukcji wąskich balustrad, a także odpowiednie zaizolowanie dużych tarasów. Isokorb typu AXT dedykowany jest do konstrukcji stworzonych z betonu licowego. Nośny element termoizolacyjny Isokorb typu AXT uzyskał wyróżnienie Passivhaus Institut Darmstadt i jest certyfikowanym elementem do budynków pasywnych. Dzięki zastosowaniu łączników Isokorb straty energii spowodowane mostkami cieplnymi ograniczone są do minimum.

Projektanci stworzyli w odcinku graniczącym z oknami pergolę, która ma pełnić funkcję ochrony przeciwsłonecznej. Połączenie żeber pergoli oraz mocowanie elementów fasadowych wykonanych z betonowych elementów prefabrykowanych zostało zamocowane poprzez ukrytą konstrukcję stalową w płaszczyźnie izolacji. Dokonano tego dzięki zastosowaniu łączników termoizolacyjnych Schöck Isokorb typu KS. Na czterech łącznikach Schöck Isokorb zamontowana jest ukryta w izolacji  konstrukcja stalowa, na której zawieszone są elementy prefabrykowane i do której przykręcone zostały żebra pergoli. Dzięki zastosowaniu różnych typów łączników – w zależności od wymaganych obciążeń – całą konstrukcję ogrodu dachowego udało się termicznie odizolować od konstrukcji betonowej budynku.

Ekonomiczne wykonanie konstrukcji

Strop nad pierwszym piętrem o grubości 250 mm został wykonany z masy betonowej wylanej na miejscu oraz szalunku z tworzywa sztucznego. Ulrich Glaser, niezależny architekt z Baulinie Architekten z Ravensburga tłumaczy: „Do wszystkich elementów żelbetowych wykorzystaliśmy beton o wytrzymałości na ściskanie C30/37, jedynie klasy ekspozycji i otuliny zbrojenia zostały dopasowane do założonych wymagań. W przypadku elementów budowlanych na zewnątrz wykorzystaliśmy klasę ekspozycji XC2, wewnątrz zastosowano klasę XC1 i zmniejszono otulinę betonową z 35 mm do 30 mm.”ń©

Wykorzystany podczas prac budowlanych w klinice Reichenau Isokorb składa się z właściwego korpusu izolacyjnego 120 mm z Neoporu z wbudowanymi prętami zbrojeniowymi i dodatkowo dołączonymi strzemionami zbrojeniowymi o średnicy 8 mm. Zgodnie z projektem zbrojenia, zostały one zamontowane w okolicy krawędzi stropu. Do tych strzemion zbrojeniowych za pomocą drutu przymocowano następnie właściwy łącznik termoizolacyjny Schöck Isokorb. Długość elementu wynosząca 250 mm pozwala na elastyczne zastosowanie elementu izolacyjnego w konstrukcji. Kolejnym etapem było betonowanie stropu, przy czym należało zwrócić uwagę na prawidłowe zagęszczenie mieszanki betonowej za pomocą wibratora, szczególnie w pobliżu łączników Isokorb. Zbrojenie ściany oraz zbrojenie elementów balustrady wewnątrz zostało następnie zamontowane na pionowych prętach stalowych elementu Schöck Isokorb. Maksymalny odstęp osi łączników firmy Schöck zależy od oddziałujących momentów zginających, sił normalnych oraz poprzecznych. W tym przypadku elementy budowlane zostały zamontowane z maksymalnym odstępem wynoszącym 70 cm.

Wyróżnienie na miarę lidera

Koncepcję projektu kliniki gerontopsychiatrii w Reichenau doceniło Jury Krankenhausbau und Gesundheitswesen e.V., przyznające nagrody dla wyjątkowych budynków zakładów opieki medycznej 2016.  Cały budynek kliniki wykonany jest z żelbetu ze ścianami nośnymi w układzie poprzecznym i masywną fasadą zewnętrzną, perforowaną. Attyka i balustrady w fasadzie zostały wykonane jako nośne, aby fasada na pierwszym piętrze mogła zostać przesunięta ze względów architektonicznych o 70 cm na zewnątrz. W skrzydle zachodnim stropy międzypiętrowe wystają do wnętrza budynku i tworzą wewnętrzny dziedziniec. Drugie piętro jest cofnięte w skrzydle południowym, a na stropie pierwszego piętra skrzydła południowego powstał obszar z ogrodem dachowym w kształcie litery U o powierzchni około 500 m². Obramowanie jako zabezpieczenie przed upadkiem zgodnie z projektami architekta zostało wykonane z betonu licowego.

Budynek w imponujący sposób ukazuje różnorodne możliwości, które daje zastosowanie łączników termoizolacyjnych Schöck Isokorb przy realizacji ambitnych rozwiązań. Dzięki zastosowaniu tych elementów zrezygnowano ze złożonych konstrukcji warstwowych i uzyskano jednopowłokową konstrukcję z betonu licowego. Takie rozwiązanie pozwoliło na stworzenie niepowtarzalnej konstrukcji kliniki gerontopsychiatrii w Reichenau.